อำลาพุทธราชาชาตินิยม

วิพากษ์แนวคิดชาตินิยมแบบพุทธของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์

Paperback, 200 pages

Thai language

Published Aug. 1, 2021 by ILLUMINATIONS EDITIONS.

ISBN:
978-616-8215-35-7
Copied ISBN!
ASIN:
6168215352
No rating (0 reviews)

งานวิชาการที่อธิบายให้เห็นอุดมการณ์และระบบโครงสร้างของพุทธราชาชาตินิยม โดยแสดงหลักการ เหตุผล และพัฒนาการทางประวัติศาสตร์ของพุทธศาสนาแบบดังกล่าวที่ตกทอดมาถึงปัจจุบันได้อย่างเป็นระบบและครอบคลุมประเด็นสำคัญต่างๆ มากที่สุด คือ งานของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ. ปยุตฺโต) ซึ่งต่อไปนี้จะเรียกสั้นๆ ว่า “ท่าน ป.อ.”

งานในแนวนี้ของท่าน ป.อ. มีหลายชิ้น ตีพิมพ์ซ้ำหลายครั้งในช่วงทศวรรษ 2530 ถึงปัจจุบัน ยอดตีพิมพ์แต่ละครั้งเฉลี่ยอยู่ที่ 3,000-10,000 เล่ม

เนื้อหาสำคัญของ 'อำลาพุทธราชาชาตินิยมฯ' เล่มนี้ คือ การใช้กรอบคิดเสรีนิยมและโลกวิสัยมาวิพากษ์แนวคิดชาตินิยมแบบพุทธของท่าน ป.อ. ในประเด็นพื้นฐาน คือ

  • ปัญหาการยืนยันพุทธศาสนาในฐานะศาสนาประจำชาติกับเสรีภาพทางศาสนา
  • ปัญหาการยืนยันแนวคิดและประวัติศาสตร์ความสัมพันธ์ระหว่างพุทธศาสนากับรัฐในยุคสังคมจารีตมาปรับใช้กับสังคมประชาธิปไตยสมัยใหม่
  • การสร้างมายาคติว่าพระสงฆ์อยู่เหนือการเมือง
  • ความย้อนแย้งของการใช้ธรรมมาธิปไตยมาแก้ปัญหาประชาธิปไตย
  • การบังคับเรียนวิชาพระพุทธศาสนาในหลักสูตรการศึกษาของชาติที่ขัดหลักเสรีภาพทางศาสนา
  • การวิพากษ์จริยธรรมตะวันตกอย่างผิดๆ ว่า จริยธรรมตะวันตกไม่ให้เสรีภาพเหมือนจริยธรรมพุทธศาสนา
  • และการอ้างอย่างผิดๆ ว่า ถ้ามีศีล 5 แล้วสิทธิมนุษยชนก็ไม่จำเป็น

สุดท้ายผมเสนอว่า ทำไมเราจึงควรอำลาพุทธราชาชาตินิยม และจะอำลากันอย่างไร ควรแยกศาสนากับรัฐและยกเลิกการบังคับเรียนศาสนาในหลักสูตรการศึกษาของชาติ โดยให้เรียนวิชาปรัชญาศีลธรรมหรือจริยศาสตร์แทนบนหลักการและเหตุผลอะไร

เกริ่นนำ

สุรพศ ทวีศักดิ์

1 edition