ปาตานีฉบับชาติ(ไม่)นิยม

ทำไมเมืองมลายูอย่าง "ปาตานี" ต้องตกเป็นของสยาม

ส่วนเมืองมลายูที่เหลือตกเป็นของอังกฤษและกลายเป็นส่วนหนึ่งของมาเลเซียในเวลาต่อมา...

หนังสือเล่มนี้ไม่ได้มองเพียงสยามเป็น "ผู้กระทำ" และปาตานีเป็น "ผู้ถูกกระทำ"

และไม่ได้มองการกระทำของสยามต่อปาตานีว่าเป็นไปเพื่อความก้าวหน้าและความมั่นคงของชาติตามที่มีคำกล่าวอ้าง

แต่หนังสือเล่มนี้มุ่งก้าวให้พ้นกับดักคู่ตรงข้ามของประวัติศาสตร์ชาตินิยมสยามและปาตานี โดยพาผู้อ่านย้อนกลับไป 1 ศตวรรษก่อนการทำ "สนธิสัญญาแองโกล-สยาม 1909" อันเป็นช่วงเวลาที่ปาตานีถูกสยามแบ่งออกเป็น 7 หัวเมือง เพื่อชี้ให้เห็นการค่อยๆ เปลี่ยนแปลงระลอกใหญ่ จนนำมาสู่การปักปันเส้นเขตแดนในเวลาต่อมา

ความเข้าใจประวัติศาสตร์ที่หนังสือเล่มนี้ได้สร้างสรรค์ขึ้น เปิดโอกาสให้ผู้คนในสังคมไทยเกิดคำถามใหม่ ไม่ถูกจองจำไว้ด้วยความรักชาติแบบคับแคบ อันก่อให้เกิดโศกนาฏกรรมมาอย่างยาวนาน